Spiritueel ontwaken is niet ontsnappen maar aanwezig zijn in het nu!

“Alles gebeurt met een reden.”

Hoe vaak heb je die uitspraak al gehoord? Misschien heb jij ‘m zelf wel gezegd, net als ik. En ja, ik geloof erin. Maar niet als een standaardantwoord, niet als iets dat je op elke situatie kunt plakken.

Voor mij is die uitspraak geen kant-en-klare verklaring. Het is een manier van vertrouwen: vertrouwen in onszelf, zelfs in de dingen die we nog niet begrijpen. Soms zie je pas jaren later waarom iets gebeurde zoals het gebeurde, of waarom je op dat moment een bepaalde keuze maakte, zelfs als ze toen niet logisch leek. Het is die ervaring die mij keer op keer leert: alles heeft betekenis.

Het leven, onze ervaringen, het kan ons iets leren – als we de ruimte geven om te luisteren.

Maar luisteren betekent niet altijd meteen antwoorden hebben of verklaringen vinden. Het begint met er zijn. Niet het moment overschreeuwen met ‘spirituele wijsheden’. Niet vluchten in verklaringen voordat je durft te voelen. En daar ligt de valkuil – niet alleen in het ‘verklaren’, maar ook in het vermijden van het ongemak. En daar…. daar komen we bij spiritual bypassing.

Spiritual bypassing.

Je hebt het misschien al eens gehoord of gezien, zeker in de wereld van persoonlijke ontwikkeling en bewustzijn. Maar wat ís het eigenlijk?

Spiritual bypassing is wanneer je spiritualiteit gebruikt om niet te hoeven voelen. Het klinkt misschien liefdevol of helend, maar het is eigenlijk een manier om het echte werk uit de weg te gaan. Je duikt meteen in ‘licht en liefde’, terwijl je het donkere nog niet durft aan te kijken. En dat is niet wat spiritualiteit bedoeld is om te doen – het is vluchten, niet verlichten.

Hoe herken je spiritual bypassing?

• Je probeert pijn meteen om te zetten in iets wat “moest gebeuren”.

• Je gebruikt de uitspraak “alles gebeurt met een reden” als manier om niet te voelen.

• Je vermijdt negatieve emoties zoals boosheid of verdriet, omdat die “lage frequenties” zouden zijn.

• Je denkt dat spiritualiteit alleen over licht, vrede en dankbaarheid moet gaan.

• Je plaatst jezelf (of je leraar) op een voetstuk, alsof er maar één juiste weg is.

• Je denkt dat spiritualiteit losstaat van je dagelijkse leven, dat het alleen in meditatie of rituelen te vinden is.

• Je gebruikt spiritualiteit om te ontsnappen, in plaats van ermee te verbinden.

Maar echte spiritualiteit?

Die gaat dieper dan dat. Het is geen weg om de moeilijke stukken van het leven te vermijden, maar een manier om ermee te leren zijn. Het vraagt om eerlijkheid en aanwezigheid: het vraagt dat je niet wegrent van het ongemak, maar het aankijkt, hoe confronterend ook. Het is niet over het ‘boven’ het lijden uitstijgen, het is erdoorheen gaan, met open ogen.

Spiritualiteit vraagt dat je durft voelen. Dat je je niet verschuilt achter mooie woorden of zinnen, maar dat je écht in het moment bent – met alles wat er is. Het gaat er niet om dat alles moet veranderen, het gaat erom dat jij aanwezig bent bij wat er is, precies zoals het is.

Waarom is spiritual bypassing schadelijk?

Omdat het je wegtrekt van het enige moment dat er écht toe doet: het nu. Als we spiritualiteit gebruiken om de verantwoordelijkheid voor onze gevoelens en acties buiten onszelf te leggen – door te zeggen “het universum zal het wel oplossen” of “dit is karma” – dan ontkennen we de kracht die we zelf hebben. We laten het nu los, en we ontlopen de keuze om ons eigen pad te bewandelen.

En dat gebeurt vaak: in spirituele kringen, coaching, de new age-beweging… Mensen worden soms zo overspoeld met ‘licht en liefde’ dat ze niet meer weten wat hun grenzen zijn of hun pijn serieus kunnen nemen. Dat is geen spiritualiteit. Dat is manipulatie.

Je hoeft niet gefixt te worden

Veel mensen benaderen spiritualiteit alsof ze eerst al hun trauma’s moeten helen en transformeren voordat ze ‘goed genoeg’ zijn. Keer op keer op keer moeten ze opnieuw in het verleden blijven gaan…

Maar wat als dat niet klopt? Wat als je al heel bent?

Je hoeft niet gefixt te worden. Wat je voelt – hoe zwaar of verwarrend ook – is geen teken van tekort, maar van levend zijn. Het is niet nodig om alles te analyseren of opnieuw door te voelen. Soms mogen dingen gewoon rusten.

Hoe je ademhaalt. Hoe je voelt. Niet om iets te worden, maar om simpelweg jezelf te zijn. Met alles wat er is. Zonder te vluchten.

Aanwezigheid als pad

Echte spiritualiteit gaat niet over ontsnappen of altijd positief zijn. Het vraagt om iets veel moeilijkers: om te blijven. Te blijven bij ongemak. Te blijven bij wat niet altijd mooi of makkelijk is. Het vraagt om twee voeten stevig in de modder, en tegelijkertijd de connectie te behouden met iets groter dan jezelf.

Voor mij ligt die kracht in het lichaam, in het hart en in het hoofd. Het gaat niet om het hoofd uit te schakelen, maar om balans te vinden tussen de verschillende pijlers: hoofd, hart en lichaam. We zijn geen ziel zonder lichaam, geen hoofd zonder hart, geen hart zonder hoofd. Echte spiritualiteit is belichaamd, en het vraagt om werkelijk aanwezig te zijn. Met alles. Overal

De kracht van nu

We hoeven het verleden niet eindeloos opnieuw te beleven. We hoeven onszelf niet steeds te heruitvinden. Wat geweest is, mag rusten.

Wat telt, is hoe we vandaag zijn. Hoe we nu ademhalen, hoe we nu aanwezig zijn. Elke dag opnieuw heb je een keuze: om wakker te zijn, om bewust te leven. Niet omdat je moet veranderen, maar omdat je jezelf wilt zijn – oprecht, rauw, levend.

En ja, alles gebeurt met een reden, maar de reden zit niet in de verklaring. De reden zit in de ervaring zelf. In het nu.